NAFTA Kullanımında Güvenlik

NAFTA Kullanımında Güvenlik

Mustafa Taşyürek
İş Sağlığı Güvenliği Uzmanı

İÇİNDEKİLER

A) NAFTA VE TEKNİK BİLGİLER

1.      Nafta Nedir?
2.      Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri
3.      Kararlılık ve Reaktifliği
4.      Tehlikeli Bileşimleri
5.      Tehlikeleri
6.      İlk Yardım
7.      Acil Durumlarda Müdahale
8.      Olası Tehlikeler
9.      Nakliye Ve Depolama
10.    Kişisel Koruyucu

B) NAFTA ANALİZLERİ

Elektrik Üretim Santralarında Kullanılan Nafta Analiz Sonuçları

C) GENEL EMNİYET TALİMATLARI
1.      Genel Talimatlar
2.      Personel Güvenliği
3.      Rutin Operasyonlar
4.      Genel Güvenlik Kuralları
4.1. Kara Tankerlerinin Doldurulması
4.2. Kara Tankerlerinin Boşaltılması

D) YANGINLA MÜCADELE

1.      Yangın Mücadele Eğitim ve Tatbikatları
2.      Yangın Mücadele ve Acil Durum Ekipmanları İle İlgili Genel Talimatlar
3.      Yangın Mücadele Kayıtlarının Tutulması
4.      Acil Yangın Mücadele Planı
4.1. Mesai Saatleri İçinde
4.2. Gece veya gündüz
5. Genel Güvenlik Talimatları
5.1. Kara Tankerleri Dolum Adasındaki Yangınlar ve Müdahale Şekilleri
5.2. Tank ve/veya Güvenlik Havuzu (Dayk) Yangın Durumları ve Mücadele Şekilleri
6. Yangına Karşı Alınacak Güvenlik Önlemleri

A) NAFTA VE TEKNİK BİLGİLER

1.      Nafta Nedir?
2.      Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri
3.      Kararlılık ve Reaktifliği
4.      Tehlikeli Bileşimleri
5.      Tehlikeleri
6.      İlk Yardım
7.      Acil Durumlarda Müdahale
8 Olası Tehlikeler
9.      Nakliye Ve Depolama
10. Kişisel Koruyucu

B) NAFTA ANALİZLERİ

Elektrik Üretim Santralarında Kullanılan Nafta Analiz Sonuçları

C) GENEL EMNİYET TALİMATLARI

1.      Genel Talimatlar
2.      Personel Güvenliği
3.      Rutin Operasyonlar
4.      Genel Güvenlik Kuralları
4.1. Kara Tankerlerinin Doldurulması
4.2. Kara Tankerlerinin Boşaltılması

D) YANGINLA MÜCADELE

1.      Yangın Mücadele Eğitim ve Tatbikatları
2.      Yangın Mücadele ve Acil Durum Ekipmanları İle İlgili Genel Talimatlar
3.      Yangın Mücadele Kayıtlarının Tutulması
4.      Acil Yangın Mücadele Planı
4.1. Mesai Saatleri İçinde
4.2. Gece veya gündüz
5. Genel Güvenlik Talimatları
5.1. Kara Tankerleri Dolum Adasındaki Yangınlar ve Müdahale Şekilleri
5.2. Tank ve/veya Güvenlik Havuzu (Dayk) Yangın Durumları ve Mücadele Şekilleri
6. Yangına Karşı Alınacak Güvenlik Önlemleri

A) Nafta ve Teknik Bilgiler

1. NAFTA NEDİR?

Nafta, ham petrolün destilasyonu ile elde edilen alifatik ve aromatik hidrokarbonların bir karışımıdır. Nafta bileşimindeki hidrokarbonların kaynama noktalarına göre 5’e ayrılır;

  1. Light Straight – Run Nafta

  2. Heavy Straight – Run Nafta

  3. Full Straight – Run Nafta

  4. Light Hydrocrocked Nafta

  5. Heavy Hydrocrocked Nafta

Nafta, içerik olarak hidrokarbonların (Alifatik ve/veya aromatik) bir karışımı olduğundan kesin bir formülü yoktur.

Nafta; akaryakıt, petrokimya ve kimya sektöründe ana hammadde olarak kullanılır. Kimya ve petrokimya sanayisinde genellikle yoğunluğu 0,66 ile 0,70 kg/l olan ince nafta tercih edilir. Daha ağır olan 0,70 ile 0,76 dansiteli nafta daha çok naftenik ve aromatik yapıda olup, genellikle akaryakıt üretiminde rafinerilerde kullanılır. Rafinerilerde bu tür nafta Straight – Run Naphtha (SRN) olarak adlandırılır.

Nadir metaller, üretim esnasında nafta içinde bulunmaz. Ancak taşıma depolama esnasında alkali metaller (Na, K, Li gibi) suda çözüldükleri için nafta içine kolayca girebilirler. Bu nedenle nafta türbine verilmeden önce dinlendirilmiş olmalı veya bir çeşit filtreden geçirilerek nafta içindeki su tutulmalıdır. Bu sayede suda çözünmüş olan Na, K ve Li gibi metallerin miktarları istenilen limit aralığına çekilmesi sağlanır.

Nafta’nın gaz fazı, sıvı fazından daha tehlikelidir. Patlaması için havanın oksijeni ve ateş kaynağı yeterlidir. Sıvı fazdan gaz faza geçiş çok hızlı olmaktadır. Statik elektrikten etkilenir. Buharı havadan ağırdır.

Nafta, doğal gaza alternatif yakıt olduğundan, genellikle kojenerasyon tesislerinde doğal gaz kesintilerinde kullanılmaktadır. Nafta uzun süre kullanılmayacaksa, Nafta depolama tankları (yüzer tavanlı olanlar hariç) ve hatları boşaltılmalıdır. Mümkünse tank ve hatlar azot basıncında tutulmalıdır. Yaz aylarına yaklaşırken, nafta stoğunun bitirilmesine dikkat edilmelidir. Tankın ve hatların drenajları her ne kadar açık olursa olsun gazın tamamen dışarı çıkması uzun zaman alır. Hatlar azot basıncında tutulamıyor ise boş tank ve hatlar su ile doldurulur ki, bu yöntemde hatlarda korozyona neden olacağından en iyi yöntem azot basıncında tutmaktadır.

Nafta, yakıldığı zaman ortaya çıkan ürünlerin çevre koşulları için herhangi bir problem oluşturmaması ve belirlenen yasal emisyon limitlerinin çok altında olması ve yüksek enerji değerine (11.500 kcal/kg) sahip olması gibi özelliklerden dolayı, türbinlerde yakıt olarak kullanılmasını cazip hale getirmiştir.

Nafta, gerekli teknik önlemler alınarak kullanıldığı takdirde gerek LPG; gerekse diğer yakıtlardan daha tehlikeli değildir. Teknik önlemlerden en önemlisi; nafta depolamasında kullanılan tankların, (API Akaryakıt Standartları’na uygun) yüzer tavanlı olmasıdır. Bu sayede nafta buharlaşma kayıplarını asgariye indirmek suretiyle yakıttan ekonomi yapılması mümkün olur. Bir diğer önlem de; nafta hatlarına emniyet vanalarının konmasıdır. Böylece, buharlaşma ile basınç yükselmesine karşı önlem alınarak, hatlar korunmuş olur.

2. FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ

  1. Genel Özellikleri

Fiziksel durumu Sıvı

Renk Renksiz

Koku Sülfürlü hidrokarbon kokusu

Sınıfı : Straight Run ve Hydrocracked Nafta

Kaynama noktası -20 ; +220 o C

Yoğunluğu 15 o C 0.75 kg/l

Parlama noktası – 18 o C’den az

  1. Nafta Spesifikasyonları (Örnek)

Analiz Parametreleri

Limit

Kül (%)

0.01

Sülfür (%)

1.0

Vanadyum (ppm)

0.5

Alkali metaller (ppm)

0.2

Kurşun (ppm)

1.0

Kalsiyum (ppm)

2.0

Hidrojen (%)

12.7

Karbon Artığı (%)

1.0

Partiküller (mg/gal)

10.0

Su ve birikinti (%)

0.10

Yoğunluğu, 15 oC kg/lt

0.66-0.75

Viskozite, 20 o C, cet

0.5 mil

3. KARARLILIK VE REAKTİFLİĞİ

TERMAL KARARLILIK

  • Açık alev, kıvılcım gibi tutuşturma kaynaklarından ve ürünün buharlaşmasını meydana getirebilecek aşırı sıcaklardan (güneşe maruz kalması, buhar vb.) uzak tutulmalıdır.

UYUMSUZLUK

  • Nafta, hidrojen peroksit, sülfürik asit, sodyum hidroksit, klor gibi kuvvetli oksitleyici maddeler ile temas ettiğinde reaksiyona girerek patlayıcı özellik gösterir. Bu yüzden oksitleyici maddelerle temas ettirilmemeli ve nafta yakınında bu maddeler bulundurulmamalıdır.

ZARARLI BOZUNMA BİLEŞİKLERİ

  • Eksik yanma, duman ve karbon monoksitin artmasına neden olur. Karbon monoksitin kandaki oksijeni taşıyan hemoglobin ile, reaksiyonu oksijene kıyasla daha hızlı olur, buda dokulara oksijen taşınmasını engelleyerek zehirlenmelere neden olacağından insan sağlığı açısından tehlikelidir.

4. TEHLİKELİ BİLEŞİMLERİ

Belirlenen yasal yöntemlerle tehlikeli olduğuna dair ruhsat verilen bileşimleri şunlardır;

Benzen

Tolüen

Kısılen

Bazı elektrik üretim tesislerinin gaz türbinlerinde yakıt olarak kullanılan naftada, bu tür tehlikeli bileşimler bulunmamaktadır.

5. TEHLİKELERİ

  • Aşırı derecede yanabilen bir maddedir.

  • Benzen içerikli ürünlerin buharı teneffüs edildiğinde, kan kanseri, anemi ve diğer kan hastalıklarına neden olabilir.

  • Kısa süre dahi olsa, yüksek konsantrasyonlu buharını teneffüs etmek, bilinç kaybına neden olabildiği gibi ölümcülde olabilir.

6. İLK YARDIM

CİLT

  • Cilt, sabun ve su ile iyice yıkanmalıdır.

GÖZ

  • Gözler, bol miktarda ılık su ile yıkanmalı ve doktora kontrol ettirilmelidir.

SOLUK ALMA

  • Maruz kalan kişi temiz havaya çıkartılmalı, gerekli ise kalp masajı ve suni teneffüs uygulanmalı ve derhal tıbbi müdahale yapılmalıdır.

YUTMA

  • Kişi bilinçli değil ise suni olarak kusturulmamalıdır. Doktora götürülmelidir.

7. ACİL DURUMLARDA MÜDAHALE

YANGIN

  • Küçük yangınlar için, kuru kimyasal toz ve karbondioksit tipi yangın söndürücüler kullanılabilir.

  • Büyük yangınlarda, köpük ve su spreyi birlikte kullanılmalıdır.

  • İtfaiyeye haber verilmelidir.

  • Koruyucu elbise giyilmeli, oksijen maskesi kullanılmalı ve su spreyi vasıtası ile çevre korunmalıdır.

  • Yanan mahsul üzerine su atılmamalıdır. Aksi halde, yangının yayılmasına neden olabilir.

DÖKÜLME

  • Dökülen yerden tutuşturma kaynakları uzaklaştırılmalı, dökülen malzemeye toprak, kum, talaş ve benzer uygun maddeler uygulanarak toplanmalıdır.

  • Bulaşmış toprak, kum, talaş ve diğer maddeler, emniyet ve çevre kurallarına uygun biçimde tasfiye edilmelidir.

  • Dökülen malzemeler kaygan yüzeyler yapabilir.

  • Bazı döküntülerin yangın tehlikesi taşıdığına dikkat edilmelidir.

8. OLASI TEHLİKELER

SAĞLIK

  • Fazla miktarda buhar veya sisin solunması halinde baş ağrısı, baş dönmesi ve bulantı gibi haller görülebilir.

  • Deriye temas ettiğinde tahriş ve kuruluğa neden olabilir. Uzun süre temas edildiğinde çatlamalara ve yaralara neden olabilir.

  • Göze temas ettiğinde, yanma ve kızarmaya neden olabilir.

  • Yutulması halinde ağız, boğaz, mide ve bağırsaklarda tahrişe neden olabilir.

  • Akciğere geçmesi halinde ciddi tehlike arz eder, kanama, su toplama ve zatürreeye neden olabilir.

GÜVENLİK

  • Kolayca yanabilen bir hidrokarbondur.

  • Yere dökülen ürün kolayca tutuşabilen buhar kitlesi oluşturur ve aşırı sıcak bir madde ile temas edince tutuşabilir.

ÇEVRE

  • Sızma, kaçaklar ve dökülmesi halinde su üzerinde ince tabaka meydana getirebilir ve oksijen ile temasını önleyerek oksijensiz solunma durumuna neden olabilir.

  • Bu madde sulu ortamdaki organizmaya zarar verebilir.

  • Su üzerinde döküntülerin bulunması halinde uygun ekipmanların kullanımı ile ürünün yayılması önlenmelidir.

9. NAKLİYE VE DEPOLAMA

DEPOLAMA

  • Ateşleme kaynaklarından ve sıcaktan uzak, iyi havalandırılmış bölgelerde depolanmalıdır.

  • Bu ürünün kullanımı için dizayn edilmiş depolar ve ekipmanlar kullanılmalıdır.

  • Konteynırlar uygun biçimde etiketlendirilmiş olmalıdır ve bu uyarı etiketleri hiçbir zaman kaldırılmamalıdır.

  • Nafta depolama tankı atmosferinde, hacimce en az %19,5 oksijen olması halinde tanka girilebilir. Eğer bu ortamda (%19,5 oksijenin bulunduğu ortamda) aynı zamanda çalışanın sağlığını olumsuz yönde etkileyebilecek derecede nafta artığı hidrokarbonlar varsa bu hidrokarbonları süzebilecek tipte bir filtre ile tam yüz gaz maskesi kullanılmalıdır.

  • Tankın dışında daima kurtarma ekipmanları ve nefes alma malzemeleri ile yeterli sayıda insan bulundurulmalıdır.

SEVKİYATTA ÖNLEMLER

  • Personel sağlığına dikkat edilmeli ve deri ile temasından sakınılmalıdır.

  • Gözlere temasından kaçınılmalı, sıçramalardan meydana gelebilecek durumlarda yüz maskesi veya uygun kimyasal gözlük takılmalıdır.

GENEL ÖNLEMLER

  • Hafif hidrokarbon gazları tankın üst tarafında bulunabilir. Bu gazlar normal parlama noktasının altındaki sıcaklıklarda yangınlara ve tehlikeli patlamalara neden olabilirler. (Tankın üzerindeki gazın yanabilme ihtimali olduğundan parlama noktası kesin bir güvence değildir.)

  • Depolama tanklarından numune alma esnasında, dolum süresince ve ürün pompalandığında tüm ateşleme kaynaklarından ve statik elektrik şarjından kaçınılmalıdır.

  • Tank yapımında topraklama ve bağlantılarında kullanılan malzemelerin uygun olması sağlanmalıdır.

  • Ürün ile ıslanmış olan paçavraları ve döküntüleri temizlemede kullanılan kağıt veya malzemeler yangın tehlikesi taşıyabilir. Bunların birikmesine müsaade edilmemelidir.

  • Kullandıktan sonra hemen atılmalıdır. Boş konteynırlarda kalan ürün ve gazı yangın tehlikesi oluşturabilir.

  • Boş konteynırlara asla kesim, kaynak ve lehim gibi ısıl işlem yapılmamalıdır.

10. KİŞİSEL KORUYUCU TEÇHİZATLAR

  • Deri ile temasının önlenmesi için maddeyi geçirmeyen eldiven dahil koruyucu elbiseler (PVC ve tabii kauçuk hariç) kullanılmalıdır.

  • Kirlenen elbiseler kuru temizleme yapılmalı ve yıkanmalıdır.

  • Göze sıçramaya karşılık, gözlük veya yüz maskesi kullanılmalıdır.

  • Hidrokarbon oranı 300-3000 ppm ise gaz maskesi, 3000 ppm’den fazla ise temiz hava maskesi kullanılmalıdır.

B) NAFTA ANALİZLERİ

Bazı Enerji Üretim Santralarında Kullanılan Nafta Analiz Sonuçları

Analiz Parametreleri

Numune – 1

Numune – 2

Kül (%)

<0.002

<0.002

Sülfür (%)

<0.01

<0.01

Vanadyum (ppm)

<0.2

<0.2

Sodyum (ppm)

0.315

0.015

Potasyum (ppm)

0.072

0.00+

Kalsiyum (ppm)

0.56

0.19

Hidrojen (%)

13.2

13.0

Kurşun (ppm)

0.05

0.00

Artık Karbon Miktarı (%)

0.96

0.95

Partikül madde (mg/l)

0.07

0.06

Su (ppm)

48

45

Sediment (%)

<0.02

<0.02

Parlama noktası (C)

-14.5

-14.5

Bakır korozyonu (No.)

<1

<1

C) GENEL GÜVENLİK TALİMATLARI

Bu talimatlar genel iş güvenliği kuralları ve yönetmelikleri için bir tamamlayıcıdır.

  1. Genel Talimatlar

    1. Terminalin emniyetinden İşletme Müdürü ve İstasyon Sorumlusu, sorumludur. İşletme Müdürü ve İstasyon Sorumlusu, gerek terminal personelinden kaynaklanan gerekse üçüncü şahıslardan kaynaklanan tehlikeli gördüğü her türlü operasyonu durdurma, kısıtlama ve yasaklama yetkisi ile teçhiz edilmiştir.

    1. Terminaldeki ateşli işler,

  1. Ancak çalışma sahasında hidrokarbon olmadığından emin olduktan sonra,

  2. Yangın ve kazanları önleyici her türlü tedbiri aldıktan sonraki

  3. İşin başına terminal personelinden bir sorumlu koyduktan sonra,

  4. Gerekli “ateşli iş müsaadesi” formu İşletme Müdürü ve İstasyon Sorumlusu veya onun delege ettiği bir sorumlu tarafından hazırlanıp imza edildikten sonra yapılabilir.

    1. Elektrikli ekipmanların (veya başka bir sebeple oluşan mesela düşen bir ekipman veya el aletlerinin) oluşturabileceği sparkdan (kıvılcım çıkışından) kaçınılmalıdır. Spark çıkartmayan alaşımlı el aletleri, yanıcı parlayıcı gaz ortamı olan yerlerde kullanılabilir.

    1. Bina içi veya dışında bulunan riskli bölgeler, daima temiz tutulmalı ve bu bölgelerde, atıklar, bez parçaları, kağıt, kuru yapraklar, odun parçaları vs. gibi yanıcı materyaller bulunmamalıdır. Yağlı iş elbiseleri ve tulumlar kapalı yerlerde muhafaza edilmelidir. Her günün sonunda bu tip bölgeler temizlenmelidir.

    1. Araç trafiğinin kontrol edildiği yükleme ve boşaltma yerleri dışında seyir halinde olan araçların standart ateşlemeli tipte motorları olmalı ve terminal trafik kurallarına uygun şekilde seyir etmeleri sağlanmalıdır.

    1. Acil müdahale ekipmanlarına (özellikle yangın hidrantları, yangın pompaları vs.) olan ulaşım yolları her zaman açık tutulmalıdır.

    1. Hatlar üzerindeki flanş, vana ve diğer ekipmanlar, ancak basınçları atmosfer basıncına düşürüldükten ve gerekli yerlere körler konulduktan sonra sökülebilir.

    1. Şalter operasyonlarının yapılması, elektrikli ekipmanların sökülmesi ve bakımı ile elektrik bağlantıları vb. gibi elektrikli işler, ancak elektrik teknisyenleri tarafından yapılır. Diğer personelin bu işleri yapması yasaktır.

    1. Terminalde iyi bir bakımın yapılması ve yürütülebilmesi emniyetin temelini teşkil eder. Bunun yanında

  • Her yer temiz tutulmalıdır.

  • Korozyonu önleyici tedbirler alınmalı ve sürdürülmelidir.

  • Tank güvenlik havuzu (dayk) içi ve duvarlarının çatlak ve yarıkları kapatılmalıdır (seal edilmelidir). (sızdırmaz hale getirilmelidir.)

  • Her türlü vana conta ve salmastra kaçakları hemen giderilmelidir.

  • Akaryakıt hortumları sağlam ve test edilmiş olmalıdır.

  • Elektrikli ekipmanlar ve topraklama sistemleri iyi durumda muhafaza edilmelidir.

  • Yangın mücadele ekipmanlarının bakımı ve muhafazası titizlikle yürütülmelidir.

  1. Personel Güvenliği

    1. İş kazaları genellikle bilgisizlik, dikkatsizlik, düşüncesizlik ve aşırı güvenden doğmaktadır. İşinizde doğabilecek kazaları, akıl ve mantığınızı kullanarak önlemiş olursunuz.

    2. Arkadaşlarınızın kişisel güvenliği sizi yakından ilgilendirir. Arkadaşlarınızın olabilecek kazalara karşı uyarılıp uyarılmadıklarını sorunuz, sorunuza doğru cevap almaya çalışınız.

    3. Terminalin yeni personeline kaza ve yaralanmaların nelerden olabileceğini anlatınız. Güvenlik talimatlarını okumayanlara okumaları için uyarıda bulununuz.

    4. Olağanüstü durumlarda yapılması gereken davranışların her personel tarafından bilinmesi gerekir. Yangın, önemli bir kaza ve gaz kaçakları gibi durumlarda kişiler ne yapacağını önceden bilmelidir.

    5. Yangın ve benzeri olağanüstü durumlarda gereksiz davranışlar yaparak kendinizi kaza ve yaralanmayla karşı karşıya getirmeyiniz.

    6. Ne kadar önemsiz görünürse görünsün yaralanmalar ve ilk yardımı gerekli görülen kişileri anında amirinize bildiriniz.

    7. Hasta iseniz, çalışamayacaksanız, işinizi terk etmeden önce daima amirinize haber veriniz.

    8. Gözünüze batan veya kaçan çapak ve parçaları çıkarmaya çalışmayınız, anında ilk yardıma başvurunuz.

    9. Terminalde her türlü kaba şaka, el şakaları ve güreş kesinlikle yasaktır. Terminal sınırları içerisinde iş son derece dikkat ve sorumluluk ister, en küçük dikkatsizlik ve sorumsuzluk kazalara neden olabilir.

    10. Çalışma saatleri bitince evinize dönerken acele etmeyiniz. Evrenizi ve kişisel temizliğinizi yapınız.

    11. Çalışma yerinde dolaşırken bir yere takılmamak, tökezlenmemek ve kaymamak için dikkatli olunuz. Yağlı ve kaygan yerleri yetkililere bildiriniz ve temizleyiniz. Baş vermiş ve çıkıntı çivileri eğiniz ve etrafınızda dışarıda kalmış çivi bırakmayınız.

    12. Numune şişeleri ve cam eşya özen isteri şişe mantarlarını bükerek iyice takınız. Gereğinden fazla güç tatbik etmeyiniz. Etrafta kırık şişe ve şişe parçaları bırakmayınız.

    13. Yalnız geçilmesine izin verilen yerlerde yürüyünüz ve merdivenlerden çıkınız veya ininiz. Kestirme olsun diye boruların arasından, yatık duvarlardan geçmeyiniz. Üzerinde bulunduğunuz yere göre yüksek yerlere ve yüksek yerlerden aşağıya atlamayınız.

    14. Merdiven çıkarken yüzünüz sürekli merdivene dönük olmalı ve her iki elinizde serbest kalmalıdır. Merdiven üzerinde çalışırken ağır, büyük ve tehlikeli şeyleri yanınızda bulundurmayınız. Gereğinde bu tip araç ve malzemeyi kaldırır veya indirirken kesinlikle halat kullanınız.

    15. Herhangi bir kısımda iş yaparken öncelikle “İŞ MÜSAADESİ”ni yazılı olarak alınız.

    16. Boşlukta, askıda bulunan cisimler altında dolaşmayınız ve yürümeyiniz. Yetkilileri durumdan haberdar ediniz.

    17. Tellerin ve halatların birbirini kestikleri yerlerde durmayınız. Gerilmiş halatların üzerinden atlamayınız. Halatların kopması ve yaralanmalarla karşı karşıya kalmamak için gergin halatların yakınında bulunmayınız.

    18. Kazma, kürek, balyoz ve benzeri araçlarla çalışırken, yanınızdakilerle aranızda güvenli bir mesafe bırakınız.

    19. Yüksek yerlerde çalışırken aşağıdaki kişilere dikkat ediniz.

    20. Yüksek yerlerde çalışmak sizi rahatsız ediyor ve sinirlendiriyorsa, bu tip işlerde çalışmayınız. Durumdan yetkilere haber veriniz.

    21. Platform, iskele veya benzeri yerlerin altında çalışmadan önce, yukarıdan düşebilecek araç ve malzemenin yapabileceği kazalara karşı güvenlik önlemlerinin alınıp alınmadığını saptayınız.

    22. Yürünecek özel yerleri bulunmayan çatılarda, yetkiliniz güvenlikle yürünebileceğini söylemedikçe, kesinlikle çatılara çıkıp yürümeyiniz. Özel güvenlik önlemleri alınmadıkça bir çatıdan diğer çatıya geçmeyiniz.

    23. Tarafınıza verilen (emniyet şapkası, postalı, iş tulumu vs.) emniyet teçhizatını muhakkak kullanınız, kullanmayan arkadaşınızı ikaz ediniz.

    24. İş gereği kullanılan haberleşme araçlarını (telefon, telsiz vs) maksatları dışında ve uzun süre meşgul etmeyiniz.

    25. Yangın ve kaza ihbarının nereye ve ne şekilde yapılması gerektiğini muhakkak öğreniniz.

    26. Teknik Emniyet Standartlarını öğreniniz.

    27. Yangın tatbikatları ve eğitimlere muhakkak iştirak ediniz.

    28. Yangın halinde, Yangınla ve Mücadele Talimatları tatbik edileceğinden okuyunuz ve öğreniniz.

    29. Bu plan gereği göreviniz yoksa, toplanma yerinde bekleyiniz, sizin çalışma ve gayretinize ihtiyaç duyulduğunda göreve çağırılacaksınız.

    30. Terminal dahilinde sigara içme mahalleri dışında kesinlikle sigara içmeyiniz, içirtmeyiniz.

    31. Tarafınızca görülen boru hattı, dram ve tanklardan olabilecek stim, su, ürün ve bu gibi kaçakları derhal ilgili yerlere ihbar ediniz.

    32. Görevinizle ilgili olmayan yerlerden ve ünite içlerinden geçmeyiniz.

    33. Terminal genelindeki, tüm ikaz levhalarının gereğini yapınız.

    34. Çevrenizde doğacak bir yangın başlangıcına imkanınız varsa müdahale ediniz ve en kısa zamanda ihbar ediniz. Gecikmeniz halinde çok büyük zararlara yol açabileceğini unutmayınız.

    35. Ateşli bir işe başlamadan önce mutlaka yazılı olarak “ATEŞ İZNİ” alınız.

    36. Kapalı kaplara (Tank, dram, kolon, kazan, fırın vb.) girmeden önce “EMİN GİRİŞ MÜSAADESİ” alınız.

    37. Herhangi bir yerde kazı yapılmadan önce “KAZI MÜSAADESİ” alınız.

    38. Elektrik almak için, elektrik kestirmek ve kapatmak için mutlaka yazılı için alınız.

    39. Terminal içinde çalışırken mutlaka baret, iş botu, iş elbisesi ve iş eldiveni giyilecektir.

    40. Gazlı ortamlarda mutlaka maske giyilecektir.

  1. Rutin Operasyonlar

    1. Tanker dolumu ve boşaltımı ile tank transferleri, tank drenynleri ve numune alma operasyonları gibi rutin operasyonlar günlük emir defterinde ve genel talimatlarla belirtildiği şekilde özel talimatlar ile yürütülmelidir

    2. Dolum operasyonu durdurulduğu zaman, ilgili tank ve pompa vanaları tank sahasından başlanarak sırayla kapatılmalıdır.

  1. Genel İş Güvenliği Kuralları

    1. Kara Tankerlerinin Doldurulması

  1. Tankerin Duruş Şekli

Tankerin önü her zaman çıkış yönüne doğru olmalıdır. Tanker şoförü ve dolum operatörü tankerin duruş şekli ile birlikte aşağıda belirtilen hususlara dikkat etmelidir.

  • Motoru durdur, vitesi boşa al ve el frenini çek.

  • Eğer tanker ışıkları yanıyorsa tanker ışıklarını söndür ve emniyet şalterini aç.

  • Terminal içinde hiçbir zaman tankerinden uzaklaşma.

  • Tankerde herhangi bir tamirat veya temizlik yapma buna izin verme.

  1. Topraklama maşasını tankerin pirinç topraklama çubuğuna tak.

  2. Doldurulacak bölmenin tamamıyla boş olduğundan emin ol.

  3. Tanker boşaltma vanalarının kapalı olduğundan emin ol.

  4. Dolum yapılacak olan bölmenin kapağını aç. Diğer bölme kapakları kesinlikle kapalı tutulacaktır.

  5. Dolum kolunu bölmenin tabanına değecek şekilde dibe kadar indir.

  6. Dolum kolu yaylı vanasını elinle açık vaziyette tut. Dolumu dikkatle takip et. Vana yaylı kolunu bıraktığın zaman dolum kolu vanası kendiliğinden kapanacaktır. (*) Önemli Not : Dolum müddetince kesinlikle dolum kolu ip ile bağlanarak açık vaziyette tutulmaz ve buna müsaade edilemez.

  7. Dolum esnasında bölme seviyesini dikkatle kontrol et ve herhangi bir taşma olmasına meydan verme. Bölmenin taşacağını fark eder etmez hemen dolum kolu vana sapını bırak. Vana kapanarak dolum hemen kesilecektir.

  8. Eğer dolum esnasında fırtına çıkar ve şimşek çakarsa dolumu hemen durdur ve bölme kapaklarını kapat.

  9. Bölmenin dolumu bittikten sonra dolum kolu vana sapını bırakarak vananın kapanmasını sağla.

  10. Dolum kolunu yukarı kaldır ve kol içindeki mahsulün bölme içine süzülmesizi sağla. Sonra da dolum kolu borusu ucuna damlama kabını tak.

  11. Dolumu yapılacak olan diğer bölmeler için de aynı işlemleri aynı sırayı izleyerek yap.

  12. Topraklama maşasını tankerden sök ve yerine tak.

  13. Tankerin emniyetle dolum yerinden hareket etmesini sağla.

4.2. Kara Tankerlerinin Boşaltılması

Tankerin getirdiği ürünün su ve miktar kontrolü yapıldıktan sonra tanker boşaltma yerine getirilir ve tanker kapak ve vana mühürleri kontrol edilir.

  1. Tankerin duruş şekli

Tankerin önü her zaman çıkış yönüne doğru olmalıdır. Tanker şoförü ve terminal operatörü tankerin duruş şekli ile birlikte aşağıda belirtilen hususlara dikkat etmelidir.

  • Motoru durdur, vitesi boşa al ve el frenini çek.

  • Eğer tanker ışıkları yanıyorsa tanker ışıklarını söndür ve emniyet şalterini aç.

  • Terminal içinde hiçbir zaman tankerinden uzaklaşma.

  • Tankerinde herhangi bir tamirat veya temizlik yapma, buna izin verme.

  1. Topraklama maşasını tankerin topraklama çubuğuna tak.

  2. Boşaltılacak olan bölmenin kapağını aç. Diğer bölme kapalı olacaktır.

  3. Boşaltma hortumunu bağla. Hortum bağlantı yerlerinde sızdırmazlık olduğundan emin ol.

  4. Boşaltılacak olan bölmenin boşaltma vanasını aç.

  5. Boşaltma pompasını çalıştır.

  6. Boşaltma operasyonunu yakından takip et. Pompayı kontrol altında tut, özellikle boşaltma sonlarında pompanın kuru çalışarak aşırı ısınmasına meydan verme.

  7. Boşaltma bitince pompayı durdur.

  8. Boşaltılan bölmenin boşaltma vanasını kapa.

  9. Bölmenin tamamıyla boşaltıldığından emin ol.

  10. Hortumu uygun şekilde dreyn et ve sök.

  11. Diğer bölmenin boşaltma işleminde de aynı sıra dahilinde takip et.

  12. Topraklama maşasını sök ve yerine tak.

  13. Tankerin emniyetle boşaltma yerinden hareket etmesini sağla.

D) YANGINLA MÜCADELE

  1. Yangın Mücadele Eğitim ve Tatbikatları

Yangın mücadele eğitim çalışmaları, tüm terminal personelinin katılımı ile İşletme Müdürü ve İstasyon Sorumlusunun, sorumluluğu altında en az ayda bir defa olmak üzere yapılmalıdır.

Bu çalışmaların ana amaçları;

  • Personele yangın mücadele ekipmanlarının kullanımını öğretmek,

  • Yangın mücadele ekipmanlarının çalışmalarını ve durumlarını kontrol etmek,

  • Personelin acil yangın mücadele planına göre hareket etmesini sağlamak ve görevlerini öğretmek.

Yangın mücadele eğitim çalışmalarına katılmak mecburidir. Bu çalışmalar zaman zaman gerçek yangın söndürme eğitimini de kapsamalıdır. (Tava yangın eğitimleri gibi.) En az 3 ayda bir defa olmak üzere seçilen riskli bir yerde uygun bir senaryo gereğince yangın tatbikatı yapılarak, acil mücadele planı kontrol edilmeli ve tatbikatın sonuçları ve hatalar toplantı yapılarak tartışılmalıdır.

Tatbikat ve eğitime katılanlar ile eğitim ve tatbikatlarda yapılan işler ve tespit edilen eksiklikler, toplantı kararları ile birlikte kayda geçirilmeli ve bir dosyada muhafaza edilmelidir.

  1. Yangın Mücadele ve Acil Durum Ekipmanları İle İlgili Genel Talimatlar

Sabit ve portatif yangın mücadele ve acil durum ekipmanlarının (yangın pompaları, seyyar ve sabit köpük monitörleri, köpük nozul ve springleri vs) Emniyetle muhafaza edilmesinden tüm personel sorumludur.

Bu ekipmanların amaçları dışında kullanımı kesinlikle yasaktır.

Ekipmanların bakım ve muhafazaları yangın mücadele talimatları uyarınca yapılmalıdır. Hidrant suları, (su olup olmadığı) her sabah kontrol edilmelidir.

  1. Yangın Mücadele Kayıtlarının Tutulması

Yangın eğitimi ve yangın mücadele ekipmanlarının periyodik test tarihleri ile bunlarla ilgili ilave bilgiler, İşletme Müdürü ve İstasyon Sorumlusunun, sorumluluğu altında resmi kayıt altında tutulmalıdır.

  1. Acil Yangın Mücadele Planı

Terminal dahilindeki yangın mücadele ve acil durum operasyonlarının organizasyonu ve idaresi ile görevli şahıs İşletme Müdürüdür. İşletme Müdürü’nün olmadığı zamanlarda görev İstasyon Sorumlusu tarafından yapılır.

İşletme Müdürü (veya İstasyon Sorumlusu) yangın mücadele ile ilgili direktifler verir ve aynı zamanda uygun güvenlik prosedürlerini belirler. (tankerlerin boşaltılması, tank transferleri gibi)

İşletme Müdürü (veya İstasyon Sorumlusu) gerekli görüldüğü takdirde dışarıdan yangın mücadele ekiplerini çağırabilir ve tehlikenin terminal dışına yayılmasından kaçınmak için gerekli olan tedbirleri alır. Gerekli ise terminale komşu tesisleri uyarır.

Dışarıdan yangın söndürme ekipleri terminale gelmiş olsa bile operasyon komutlarının İşletme Müdürü veya İstasyon Sorumlusu tarafından verilmesi zorunluluğu mevcuttur.

Bu nedenle terminal acil yangın mücadele planından bir kopya en yakın yanın söndürme (itfaiye) ekiplerine verilir.

    1. Mesai Saatleri İçinde

      1. Büyük bir gaz kaçağı, bir yangın başlangıcı vb. bir acil durumu gören veya tespit eden personel durumu derhal, ………………………………………. nolu telefonlar aranmalıdır. Her bir personel görevi icabı ilgili yangın mücadele talimatlarına uyarak yangın mücadele gruplarını oluşturacaktır.

      1. Alınması Gereken Önlemler

A) Derhal alınması gereken Önlemler

  • Elektriği kes.

  • Dolum ve boşaltım işlemlerini durdur. Çalışan pompa varsa durdur ve vanaları kapat.

  • Trafiği durdur ve kapı çıkışlarını açık tut.

  • Yangın pompalarının çalıştırılmış olduğundan ve yangın devresinin basınç altında olduğundan emin ol.

  • İlgili talimatlar uyarınca yangın mücadelesini başlat.

B) Dışarıdan yangın söndürme için ekip çağırılması ve çevreyi uyarma.

  • En yakın itfaiye teşkilatı.

  • En yakın polis teşkilatı.

  • Komşu kuruluşlar ve onların yangın mücadele teşkilatları.

Acil durumlar için gerekli olan resmi ve komşu kuruluşların telefon numaralarının listesi kapı girişte bulundurulmalıdır.

    1. Gece veya gündüz,

  • Vardiya ekipleri derhal ilk müdahaleyi başlatır.

  • İlgililere ve terminal müdürüne derhal haber verir.

5. Genel Güvenlik Talimatları

5.1. Kara Tankerleri Dolum Adasındaki Yangın Durumları ve Müdahale Şekilleri

  1. Tanker üst kapağından alevler şeklinde ve herhangi bir taşma, yayılma olmadan meydana gelen yangın halinde,

Alevleri boğmak için uzun sopa kullanarak basitçe bölmenin kapağını kapatınız. (Diğer bölme kapaklarının kapalı olmaması halinde alevin diğer bölmelere sıçramaması ve eğer bölme boş ise, olayın bir infilak ile sonuçlanması söz konusudur.)

Eğer bölme kapağı kapatılamıyorsa, alevi söndürmek için kuru kimyevi madde yangın tüpleri kullanınız. Kuru kimyevi maddeyi direk olarak yanan mahsulün içine püskürtmeyiniz. Aksi halde sıçramalara ve yayılmalara sebebiyet verirsiniz. Teğetsel bir açıyla püskürtme yaparak alevleri boğmaya ve örtmeye çalışınız.

  1. Tanker üst kapağından alevler şeklinde taşma ve yayılma husule gelen yangın halinde;

Bu durumda derhal mevcut bulunan en etkin mücadele ekipmanları kullanarak alevlere müdahale ediniz. Bunun için 50 kg’ lık kuru kimyevi madde söndürücüsünü ve aynı zamanda köpük sistemini harekete geçiriniz.

Alevlerle aşağıda belirtildiği şekilde mücadele ediniz.

  • Kuru kimyevi madde ile;

Önce yere yayılmış olan ve yanmakta olan mahsule püskürterek mücadeleyi başlatınız ve tankerin tankına doğru püskürtme ile mücadeleye devam ediniz.

  • Köpük ile;

Tankerin tankından başlayarak yanarak akan mahsulü söndürmeye çalışınız. Tankerin tankı içine doğru köpük vermeyiniz. Bu durum taşmanın artmasına sebep olur.

Eğer yanan madde (ürün) tankerin tekerleklerine sirayet ederse, lastikler yanmaya başlayacaktır. Bu nedenle alevler önce kuru kimyevi madde ile söndürülmeli sonra da kuru kimyevi madde ve köpük kullanarak soğutmak suretiyle yangınla mücadele edilmelidir.

  1. Talimatlar

İşletme Müdürü veya İstasyon Sorumlusu, tüm personelin bu talimatları iyice anladığından emin olmalıdır.

(NOT : Dolum adasında bir yangın halinde öncelikle acil durum durdurma düğmeleri ile tüm adalardaki dolum derhal durdurulacaktır.)

5.2. Tank ve/veya Güvenlik Havuzu (dayk) yangın durumları ve mücadele şekilleri

  1. Güvenlik Havuzunun ( Dayk) içine yayılmayan tank içindeki yangınlar

    1. Tank tavanındaki açıklıklarda (vent, vana, ölçü boruları) meydana gelen yangınlar;

Aşağıda belirtilen her iki durumda da;

Asla Tankın içine köpük vermeyiniz…

Asla tank dip çeperlerini soğutmayınız…

  1. Eğer alevler kırmızı-turuncu renkli ve siyah dumanla çıkıyorsa, patlama tehlikesi yoktur.

Eğer mümkün olursa alevlerin çıktığı açıklık (vent, vana vs.) örtülmek veya kapatılmak suretiyle alevler söndürülebilir. Eğer bu mümkün olmazsa, alevleri söndürmek için köpük/su hortumları veya yangın söndürücüleri (kuru kimyevi madde) kullanabiliriz.

  1. Eğer alevler mavi-yeşil renkte ve dumansız yanıyorsa patlama tehlikesi vardır. Bu büyük bir patlama tehlikesidir ve tank sahası terk edilmelidir. Bu durumda tank seviyesinin düşmesinden sakınınız. Patlama riskini azaltmak için, tankın içine su veriniz. Bu mahsul buharları çıkışını ve gaz çıkış hızını arttıracaktır. Bu durumda da (A) bölümünde belirtildiği gibi mücadeleyi sürdürünüz.

  1. Dışarıdan görülmeyen alevler halindeki tank içi yangınlar

Eğer tavandan alevsiz dumanlar çıkıyorsa, tankın içinde bir yangın olması söz konusudur. Bu durumda tankın içine köpük veriniz.

  1. Tank tavanı yarılmasından (veya çökmesinden) sonra husule gelen tank yangınları;

  • Her şeyden önce, tanka köpük açmak suretiyle tank içindeki yangınla mücadele ediniz.

  • Yanan tankı soğutunuz.

  • Su perdesi uygulamak suretiyle yanan tankın yanında bulunan komşu tankların sıcaklıklarının yükselmesini önleyiniz.

  1. Tank dayk sahası içindeki yangınlar

Tankların dayk sahası içinde meydana gelen büyük bir yangın durumunda, mevcut olan tüm yangın söndürme ve mücadele ekipmanlarını kullanarak ve süratle hareket ederek alevlerin tanklara sıçramasını önleyiniz.

Köpük monitörlerini kullanarak süratle köpük veriniz. Köpük mahsulün üzerine yayılmalıdır ve köpüğün mahsul ile karışmadan düzgün bir şekilde mahsulün üzerinden akması sağlanmalıdır. Tankları alevlerden izole etmek için süratle etrafını köpükle çeviriniz.

  1. Tank dayk sahası ile birlikte bir tanktaki yangın

Tank dayk içi yangınları tank yangınlarına nazaran daha tehlikeli ve ciddi olduğu için ilk önce dayk içi yangını söndürülmeye çalışılmalıdır. Sonra tanktaki yangınla mücadele başlatılır.

  1. Talimatlar

  • İşletme Müdürü veya İstasyon Sorumlusu tüm personelin bu talimatları iyice anladığından emin olunmalıdır.

  • Yangın mücadele ekipmanlarının periyodik kontrol ve bakımı yapılmalıdır. Bu ekipmanların test ve bakımlarının yapıldığı İşletme Müdürü ve İstasyon Sorumlusu tarafından kontrol ve takip edilmelidir.

6. Yangına Karşı Alınacak Güvenlik Önlemleri

Meydana gelen yangınların yapılan incelemeleri; yangın çıkmadan önce o yerde bir hatanın var olduğunu ve bu hatanın zamanında giderilememesinden dolayı yangınların çıktığını ortaya koymaktadır. Genellikle bilinenlere önem vermemek, gerekli tedbirleri zamanında almamak yüzünden çıkan yangınların yerine getirilmesi çoğunlukla mümkün olmayan can ve mal kaybına ve hasara neden olduğunu biliniz ve unutmayınız.

Hemen hemen bütün yangınların çıkışı önlenebilir. Bu nedenle; yangın çıkmasına neden olmayacak şekilde çalışmayı ve her yangın tehlikesini önlemenin asli görevimiz olduğunu bilmemiz gerekmektedir.

SİGARA

Özellikle nafta gibi parlayıcı, patlayıcı maddelerin depolandığı ve işlendiği sahalarda sigara içme yasağına uyulmalıdır ve sigara içilmesinin serbest olduğu çay içme odaları ve benzeri yerlerde yanan sigara izmaritleri rasgele atılmamalıdır.

KAYNAK VE KESME

Gerekli güvenlik önlemleri alınmadan elektrik veya oksijen kaynağı ve kesme gibi sıcak işler yapılmamalıdır.

YANGINLARI ÖNLEMEK İÇİN;

TALİMATLARA UYULMASI

Bütün iş sağlığı ve güvenliği talimatları bilinmelidir. Yasaklanmış bölgelerden hiçbir nedenle geçilmemelidir.

EMNİYETLİ ÇALIŞMA

Çalışılan saha tanınmalıdır. Etraftaki maddelerden herhangi birinin kazara tutuşabileceği bilinmelidir. Varsa tehlikeli sıvı kaçaklarını bol su ile temizlemeli ve kaçağı giderecek bakım yapılmalıdır.

PARLAYICI, PATLAYICI MADDELERİN DİKKATLİ KULLANILMASI

Nafta gibi havada parlayıcı, patlayıcı karışımlar oluşturan kimyasal maddeler çok dikkatli kullanılmalıdır. Bu maddeler uygun kaplarda tutulmalı, statik elektrik yük birikimini önlemek için topraklanması sağlanmalı ve dikkatli taşınmalıdır.

GÖRÜLEN VE GİDERİLMESİ BİLİNEN TEHLİKELİ DURUMA MÜDAHALE ETMEK

Kavitasyona girmiş nafta pompaların durdurulup aşırı ısınmalarının önlenmesi, sıcak yüzeyler üzerine dökülen parlayıcı ve yanıcı maddelerin bu döküntülerinin temizlenmesi ve gerekli tedbirlerin alınması, parlayıcı sıvı taşınan borulardaki kaçakların görülmesi ve giderilmesi, kontrolsüz kaynak ve kesme işlemleri önlenmelidir.

ÜNİTEDEKİ TEMİZLİK İŞLERİ GÜNLÜK DÜZENLİ İŞLER İÇİNE SOKULMALIDIR.

ZEMİN

Çöpleri, döküntüleri ve malzemeleri temizleyiniz.

GEÇİŞ, GİRİŞ-ÇIKIŞ YOL VE KAPILAR

Bu yerlere malzeme konmamalıdır ve temiz tutulmalıdır.

YANGINDA NE YAPILACAĞI HERKES TARAFINDAN BİLİNMELİDİR.

YANGININ DUYURULMASI

110 nolu yangın ihbar telefonunu kullanarak yangın duyurulmalıdır. Telefonda; kişi kendini tanıtmalı, biliniyorsa yangının açık bir şekilde yerini ve biliniyorsa ne yangını olduğu bildirilmelidir. Gelen itfaiyecilere yangın hemen gösterilmelidir.

İNSANLARIN UZAKLAŞTIRILMASI

Yangın özellikle kapalı bir yerde çıkmışsa; personelin, çıkış yollarından emniyetli bir şekilde yangın yerini terk etmesi sağlanmalıdır.

Görülen küçük bir yangın başlangıcındaysa en yakın seyyar yangın söndürme cihazını veya su kaynağını kullanarak yada yangının hava ile temasını kesecek şekilde örterek veya çevreye sıçrama ve genişleme tehlikesi yoksa dağıtarak, yangına usulüne göre müdahale edilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Yanmanın ve kontrol dışı yanma olan yangının meydana gelebilmesi ve devam edebilmesi için üç temel unsurun bir arada bulunması gerekir. Bunlar; yakıcı madde olan oksijen kaynağı olarak HAVA, yakıt olarak YANICI MADDE ve yanmanın başlayabilmesi için YETERLİ ISI’dan ibarettir. Bunlardan birinin etkisini yok etmek veya azaltmak yangının söndürülmesi için yeterlidir.

KÜÇÜK YANGINLARIN SÖNDÜRÜLMESİ ÖĞRENİLMELİDİR.

Yangın söndürücü veya su hortumu, ALEVİN ÇIKTIĞI DİP NOKTAYA tutulmalıdır.

YERDEKİ YANGINLARDA

Su köşelere veya duvar kenarlarına doğru tutulmalıdır. Eğer yangın büyürse DIŞARI ÇIKINIZ VE KAPILARI KAPATINIZ.

DUVARDAKİ YANGINLARDA

Yangın söndürücü veya su aşağıdan yukarıya tutulmalıdır.

YANICI MADDELERİN ÖZELLİKLERİNE GÖRE BELİRLİ SINIFLARA AYRILAN YANGINLAR

A Türü Yangınlar

Yanıcı katı madde yangınlarıdır .Tahta, kağıt, elbise, çöp, paçavra yangınları

B Türü Yangınlar

Yanıcı sıvı maddelerin yangınlarıdır Nafta, fuel-oil, benzin, motorin, benzol, makine yağları, etil alkol, laklar, yağlı boyalar , katran, asfalt gibi sıvı ve gaz madde yangınları.

C Türü Yangınları

Yanıcı gaz maddelerin yangınlarıdır (Metan, propan, bütan, LPG, asetilen, doğalgaz, hidrojen vb.)

D Türü Yangınlar

Yanabilen hafif metallerin yangınlarıdır (alüminyum, magnezyum ve bunların alaşımlarının yangını).

(Elektrik yangınlarına su ile kesinlikle müdahale edilmemelidir. Yangın çıkan yerin enerjisi kesilmelidir. Usulüne göre karbondioksit ve kuru kimyevi toz tüpleri kullanımlıdır.)

KÜÇÜK YANGIN BAŞLANGIÇLARI İÇİN DİĞER PRATİK YANGIN SÖNDÜRME YÖNTEMLERİ

Yangın çıkan noktaya ucu kürek gibi geniş bir araçla sık aralıklarla vurulur. Dağılabilecek kıvılcımlar ile yangının yayılmamasına dikkat edilmelidir.

Daha yangın başlangıçta ise, hortum veya kova ile sağlanan suyu yangına dökerek büyümeden söndürülmelidir.

Yanan yerin üzerine kalın bir örtü ile kapayıp hava ile teması keserek yangın söndürülür.

FABRİKADA BULUNAN YANGIN SÖNDÜRÜCÜLER VE ACİL DURUMLAR İÇİN BUNLARIN KULLANIMI

Yangın suyunu, fabrikanın çeşitli yerlerinde bulunan hidrantlar, belirli yangın dolaplarındaki yangın hortumları ve ayarlanabilir başlıklar yardımıyla ileterek A sınıfı yangınlarda kullanabilir.

İÇİNDE BASINÇ ALTINDA KARBONDİOKSİT (CO2) SEYYAR YANGIN SÖNDÜRME TÜPLERİ

Karbondioksit tüpleri; fabrikanın muhtelif yerlerinde bulunmalıdır. Bu tüplerle yangına müdahale etmek için tüpteki marpuç’u hortum bükük olmayacak şekilde ahşap tutamaktan tutulur, ve alevin alt noktasına doğru uzatılır. Tüp üzerindeki vanayı açma yönüne (sola doğru) çevirip karbondioksit yangına verilir. Karbondioksit tüpü, A, B ve C sınıfı yangınlarda kullanılır.

KURU KİMYASAL TOZ (K.K.T.) TÜPLERİ

Fabrikanın muhtelif yerlerinde bulunmalıdır. Tüp içindeki tozu basınçlandırmak için tüpe bağlı bir azot/karbondioksit tüpü vardır.

Yangında; marpuç yerinden çıkarıp, yangının çıktığı yöne doğru uzatılır ve mandalına basılır. Azot/karbondioksit tüpünü, üzerindeki vana sola doğru çevrilip açılır. Tüp içinden gelen tozun yanan yere dağılması için marpuç uygun şekilde kullanılmalıdır. K.K.T. tüpleri A,B ve C sınıfı yangınlarda kullanılabilir.

Fabrikalarda var olan yüksek yangın riskine rağmen yeterli bilgi edinilip önlemler alındığında yangın çıkmasına meydan verilmeden güvenli çalışılabileceği bir gerçektir. Öyleyse; yangınların nedenleri bilinmelidir.

Güvensiz durumları HABER VERİNİZ, gideriniz yada giderilmesine katkıda bulununuz.

Ünitenin temizliğine DİKKAT ediniz.

Acil durumlarda neler yapılacağını öğreniniz.

AKSİ HALDE; İŞİNİZİN, KAZANCINIZIN, SAĞLIĞINIZIN VE HATTA HAYATINIZIN TEHLİKEDE OLDUĞUNU UNUTMAYINIZ!…