Türkiye'de ilk kez küçük işyerlerinin biraraya gelmesiyle ortak iş sağlığı güvenliği kurulu meydana getirildi.
Öncü Bir Uygulama:
Ortak İş Sağlığı Güvenliği Kurulu
İş sağlığı güvenliği uygulamasındaki önemli araçlardan biri işyeri iş sağlığı güvenliği kurullarıdır. İşçi ve işveren temsilcileriyle, işyerlerinde bu konuda hizmet üretenlerin biraraya geldikleri bir platformdur bu kurullar. En az ayda bir kez, önemli kazalardan hemen sonra toplanması gerekir. Herkes konuya kendi penceresinden baksa da, birbirini uyarma, denetleme ve yönlendirme olanağına kavuşur.
Ama ülkemizde iş sağlığı güvenliği kurulları uygulamasında üç önemli aksaklık vardır :
(1) Bu kurullar etkin çalışmamaktadır.
(2) Bu kurullar zincirleme bir örgütlenme ile ülke düzeyinde bir merkez ile iletişime sokulmamışlardır. Yalnız bırakılmışlardır.
(3) 50 ve daha çok işçi çalıştıran ve yalnızca sanayiden sayılan işyerlerde kurulmaları zorunlu kılınmıştır.
50 ve daha fazla çalıştıran işyerlerinin, bütün işyerleri içerisindeki payı %2 iken, yalnızca sanayiden sayılan işyerlerini aradığımızda, çok daha küçük bir oranla karşılaşacağımız açıktır. Eğer bu kurullar, işyerlerinde sağlık ve güvenliğin sağlanması için gerekiyorsa, neden böyle işçi sayısı ve çalışılan sektör temelinde kısıtlamalara başvurulmaktadır.
Benzer bir sorun işyeri hekimliği uygulamasında da vardır. 50 ve daha çok işçi çalıştıran işyerlerinde, işyeri hekimi çalıştırmak zorunludur. Bunda sanayiden sayılıp sayılmama dikkate alınmamıştır. Üstelik yasa koyucu, işyerlerinin ortaklaşa işyeri hekimi bulundurma seçeneğini de kabul etmektedir.
Fişek Enstitüsü, ülkemizde 1982 yılından beri "ortak işyeri hekimliği" uygulamasının örneğini sunmaktadır. Bu örnek, hem yapılabilirliğin ve hem de sürdürülebilirliğin kanıtı olmuştur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı uygulamasına ve mevzuatın geliştirilmesine de bu yoldan katkıda bulunmaktadır.
Bu kez Fişek Enstitüsü, yine gönüllülük temelinde öncü bir uygulamayı başlatmaktadır: "Ortak İş Sağlığı Güvenliği Kurulu" … Böyle bir kurul oluşturma yü- kümlülüğü olmayan ve 50'den az işçi çalıştıran işyerlerinden bir işçi, bir işveren temsilcisinin katılımıyla Ankara'da İvedik Organize Sanayi Bölgesi'nde bir kurul oluşturulmuştur. İlk toplantı, 13 temsilcinin katılımıyla, 12 Mayıs 2008'de İvedik Org.San. Bölgesi'ndeki, "Prof.Dr.İsmail Topuzoğlu Eğitim Salonu"nda gerçekleştirilmiştir.
Bundan böyle her üç ayda bir yine aynı mekanda, daha geniş katılımlarla toplanılması kararlaştırılmıştır. Toplantılarda her temsilcinin işyerlerine özgü sorunları gündeme getirmesi, deneyim ve uygulamalarını paylaşması hedeflenmektedir. İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının da katıldığı bu toplantılarda, hem teknik ve hem de hukuk alanındaki gelişmelerden, temsilcilerin haberdar edilmesi, hizmetlerden en etkin biçimde yararlanılması istenmektedir.
Çalışmaların en kısa zamanda, Fişek Enstitüsü öncülüğünde kurulmuş olan ortak işyeri hekimliğinin diğer iki uygulama merkezinde de çalışmaların başlatılması planlanmaktadır. Sincan Organize Sanayi Bölgesi ve Saray Keresteciler Sitesi'nde de işçi, işveren temsilcileriyle işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının katılımıyla bu öncü uygulama başlatılacaktır. Amacımız, bunun hem mevzuatın geliştirilmesine ve hem de ülkenin başka başka sanayi sitelerinde yapılacak uygulamalara yol göstermesidir.
Çalışma Ortamı Dergisi (98. Sayı, S.20)