Şair bir zamanlar “bir ağaç gibi tek ve hür ve bir orman gibi kardeşçesine” .. “yarin yanağından gayri her şey ortak” demişti. Ne demek istediği yeterince anlaşıldı mı ?, pek bilinmez ama, bugün işyerleri hızla ortak bir mekanda “ortak” çalışma birimleri oluşturmaktadır. İşyeri ortak sağlık birimleri de buna bir örnektir.
Günümüzde yaygın bir şekilde aslında “bir kuruluşun sahibi olduğu işyerlerinde” birden fazla kuruluşun faaliyette bulunduğu, makine ve tesisatı çalıştırdığı hatta alt işveren – taşeron – yüklenici / müteahhit denen bir başka kuruluşun elemanlarını bu işyerinde çalıştırdığı görülmektedir. Bunlarda çoğu kez aynı kapıdan giriş ve çıkış yapmaktadır. O zaman çalışılan bu ortamı “ortak işyeri” olarak nitelemek yerinde olacaktır.
Bu durumda farklı işverenlerin ortak işyerinde iş sağlığı, iş güvenliği ve çevre önlemleri nasıl alınmalıdır? Kim neden, ne kadar sorumlu olacaktır ?
İş Sağlığı Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin 155 Sayılı Sözleşme’nin (RG:16.03.2004, s.25404) 17 nci maddesinde; “İki veya daha fazla işletmenin aynı işyerinde aynı anda faaliyette bulunduğu hallerde, söz konusu işletmeler, bu Sözleşmenin gereklerini yerine getirmek için işbirliği yapacaklardır” denilmektedir.
Bu bağlamda İş Sağlığı Güvenliği Yönetmeliğinde benzer hükümler vardır.
Sözü edilen işbirliği nasıl sağlanacaktır ?
Kuruluşların bu işbirliğini yaparken görev, sorumluluk, yetki ve koordinasyonu ne / nasıl olmalıdır ki iş sağlığı – iş güvenliği ve çevre koruma sağlanabilsin. Konu bir yönerge hazırlama sistematiği içerisinde özellikle mevcut iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı dikkate alınarak bu yazıda irdelenmiştir.
Amaç
Kuruluşların üretim / hizmet tesisleri ve bu tesislere ulaşım yollarında, hammadde, enerji ve atık su iletim güzergahlarında yapacakları veya yaptıracakları çalışmalarda; iş sağlığı, iş güvenliği, çevre ve tesislerin güvenliklerinin sağlanması, acil durumlarda ve olası kazalarda uyulacak kurallar ve bu durumda doğacak her türlü yasal yetki, görev ve sorumlulukların belirlenmesidir.
Uygulama alanı
Kuruluşların bulunduğu “işyeri yerleşim alanı” – “… ortak işyeri” .
Sorumlular
Bu kuruluşlarda İdari ve Yasal görev ve sorumluluklar verilen İş Sağlığı Güvenliği Kurulları, İş Güvenliği Uzmanları, Sağlık ve Güvenlik İşçi Temsilcileri ve Sorumluları , Çevre Mühendisleri, kuruluşların yüklenicilere iş yaptıran ve onları kontrol eden ilgili personel ve yöneticileridir .
İlgili doküman ve kısaltmalar; bakınız “Kaynaklar”.
Yönerge
Kuruluşların üretim / hizmet tesisleri ve bu tesislere ulaşım yollarında, hammadde, enerji ve atık su iletim güzergahlarında yapacakları veya yaptıracakları çalışmalarda; iş sağlığı, iş güvenliği, çevre ve tesislerin güvenliklerinin sağlanması, acil durumlarda ve olası kazlarda uyulacak kurallar ve bu durumda doğacak her türlü yasal yetki, görev ve sorumluluklar belirlenir.
1 . Kuruluşların, bu kuruluşlarda çalışacak yüklenicilerin ve işçilerin yükümlülükleri :
1.1. Farklı işverenlerin ortak işyerinin korunması ve güvenliğinin sağlanması için …… ana giriş kapısında görevli güvenlik elemanlarından her giren eleman için fabrikaya giriş tanıtım kartı alınır, işyerinde bulunulan süre içinde bu kart kolay görülecek şekilde (yaka vb.) takılır.
1.2. Üretim / depolama vb sahasına araçla girme ihtiyacı doğduğunda yetkilendirilmiş bölüme giriş izni onaylattırıldıktan sonra araç giriş-çıkışına izin verilebilir.
1.3. Yüklenici personelinin, fabrika yerleşim alanı içine girişleri ve buralarda çalışmaları için ; 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili yönetmelikleri, 506 sayılı SSK kanunu ve ilgili yönetmelikleri , 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun ve Sivil Savunma Mevzuatının ve 2872 sayılı Çevre Kanunu ve ilgili yönetmeliklerinin ilgili hükümleri eksiksiz yerine getirmesi, bu konu ile ilgili, giriş kapısından veya yetkilendirilen bölümce istenilecek belgeleri tamamlayarak buraya teslim edilmesi ilgili yüklenici ve bunları çalıştıracak olan kuruluşların ilgililerinin yükümlülüğündedir.
1.4. Herhangi bir amaçla bir saha veya ünitede bulunan bir kişi, ünitenin veya sahanın; iş sağlığı – iş güvenliği ve çevre kurallarını öğrenecek ve bu kurallara uyacaktır. Bu; tüm çalışanlar, yükleniciler, ziyaretçiler ve diğer tüm kişiler için geçerlidir.
1.5. Kuruluşlar / Şirketler ortak işyerinde (üretim ve depolama birimleri ile ulaşım yolları ve hammadde, enerji -elektrik buhar – yakıt, su ve atık su iletim güzergahları dahil) iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak / aldırtmak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği ve çevre konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler.
1.5.1. Her kuruluş, işle bağlantılı olan veya işin yürütümü sırasında ortaya çıkan kaza ve yaralanmaları, çalışma ortamında bulunan tehlike nedenlerini mümkün olduğu ölçüde asgariye indirecek önlemleri alacaktır.
1.6. Her Kuruluş/ her şirket ve bunların yüklenicileri ; çalışanlarının işyerinde alınan iş sağlığı – güvenliği ve çevre önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve gerekli iş sağlığı, güvenliği ve çevre eğitimini vermek zorundadır.
1.6.1. Her kuruluş ve yüklenicileri; ortak işyerinin geneli ile işçinin çalışmakta olduğu bölümde veya yaptığı her işte yürütülen faaliyetler, sağlık, güvenlik ve çevre riskleri, koruyucu ve önleyici tedbirler hakkında, işçilerin ve temsilcilerinin gerekli bilgiyi almalarını sağlamak zorundadır (Bkz:İş Sağ.Güv.Yön. m.10/a/2, 12).
1.6.2. Kuruluşlar, ortak işyerinde kullanılan güvenlik ve sağlık işaretleri hakkında işçileri ve/veya temsilcilerini bilgilendirecektir.
İşaretlerin anlamları ve bu işaretlerin gerektirdiği davranış biçimleri, yazılı talimat haline getirilerek işçilere ve temsilcilerine verilecektir (Bkz: Güv.Sağ. İşa.Yön. m.7)
1.6.3. Kuruluşlar, ortak işyerinde sağlıklı ve güvenli çalışma ortamının tesis edilmesi için gerekli önlemleri almakla yükümlüdürler: Bu amaçla, ortak işyerini kullanan işverenler, çalışanları, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek, onların karşı karşıya bulundukları mesleki riskler ve bunlarla ilgili alınması gerekli tedbirler konusunda ortak işyerinde iş sağlığı ve güvenliği eğitim programlarını hazırlamak, eğitimlerin düzenlenmesini, çalışanların bu programlara katılmasını sağlamak ve verilecek eğitim için uygun yer, araç ve gereç temin etmekle yükümlüdürler.
Asıl işveren-alt işveren ilişkisi kurulan ortak işyerinde, alt işverene ait çalışanların eğitimlerinden, asıl işveren, alt işverenle birlikte sorumludur(Bkz:Çal.İş Sağ.Güv.Eg.UEH Yön. m.4).
1.7. Her kuruluş, işçilerin sağlığını – güvenliğini ve çevreyi korumak için işyeri ve mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dahil gerekli her türlü önlemi almak, organizasyonu yapmak, araç ve gereçleri sağlamak zorundadır (Bkz:İş Sağ.Güv.Yön. m.6/a)
1.8. Her kuruluş / her şirket ve bunların yüklenicileri; ortak işyerinde meydana gelen iş kazasını en geç iki iş günü içinde yazı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ilgili bölge müdürlüğüne, SSK Kurumunun Şubesine ve En yakın Kolluk Kuvvetlerine bildirmek zorundadır [Bkz: 4857 s. İş K. m. 77, SSK m.15,17,26, 27,110,111, İş.Sag.Bir.İş.Hek.GÇUEH Yön. m.14 Ek-3 İş Kazası Formu]
1.8.1. Ortak işyeri dışını etkileme potansiyeli olan bir çevre kazasında; kazayı yapan kuruluş yetkilisi “önceden hazırlayacakları acil eylem plan veya yönergesi”ne göre hareket ederek en kısa süre içinde yerel makamlara (olayın olası boyutuna göre; kolluk kuvvetleri, sağlık müdürlüğü,itfaiye, belediye vb.), çevre ve orman il müdürlüğüne haber vermek zorundadır.
1.9. Her kuruluş; Ciddi tehlike bulunduğu bilinen özel yerlere sadece yeterli bilgi ve talimat verilen işçilerin girebilmesi için uygun önlemleri almak zorundadır (Bkz:İş Sağ.Güv.Yön. m.6/c/4).
1.10. Ortak işyerini kullanan Kuruluşlar / Şirketler ; yaptıkları işin niteliğini dikkate alarak; çevre, iş sağlığı ve güvenliği ile iş hijyeni önlemlerinin uygulanmasında işbirliği yapacak, mesleki risklerin önlenmesi ve bunlardan korunma ile ilgili çalışmaları koordine edecek, birbirlerini ve birbirlerinin işçi veya işçi temsilcilerini riskler konusunda bilgilendirecektir (Bkz:İş Sağ.Güv.Yön. m.6/d).
1.11. Her kuruluş ve bunların yüklenicileri; işyerindeki sağlık, güvenlik ve çevre risklerini önlemek ve koruyucu hizmetleri yürütmek üzere, işyerinden bir veya birden fazla gerekli nitelik, bilgi ve beceriye sahip kişi veya kişileri görevlendirecektir (Bkz:İş Sağ.Güv.Yön. m.7/a, d/1).
1.12. Her kuruluş, “kendi yönetimleri altındaki ” çalışmalarıyla ilgili alınan önlemlerin etkinliğini ve sürekliliğini izlemek üzere yeterli kontrol, denetim ve gözetim sağlayacaktır (Bkz:Kan.Mut.Mad.ÇSGÖH Yön. M.7/3) .
1.13. Her kuruluş, tehlikeli kimyasal maddelerin,tehlikeli atık, atık ve artıkların en uygun şekilde işlenmesi, kullanılması, taşınması ve ayrı ayrı toplanması ve depolanması için gerekli düzenlemeler yapılacaktır (Bkz:Kan.Mut.Mad.ÇSGÖH Yön. m.7/9).
1.14. Her kuruluş; İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması halinde işçinin iş sözleşmesinin feshedilmesini isteyebilecektir (Bkz:4857 s.İş K m. 25/II/i).
1.15. Kuruluşlar, ortak işyerindeki “İş Sağlığı Güvenliği (ve varsa Çevre) Kurullarınca” iş sağlığı , güvenliği ve çevre mevzuatına uygun olarak verilen (ve kendilerine yazılı olarak bildirilen) kararları uygulamakla yükümlüdürler (Bkz:İş K. m.80).
1.16. Kuruluşlar; ilk yardım ve acil tedavi ile koruyucu sağlık hizmetlerini yürütmek üzere işyerindeki işçi sayısına ve işin tehlike derecesine göre çalıştırılan işyeri hekimi ve oluşturulan işyeri sağlık biriminden ortaklaşa yararlanabilirler (Bkz:İş K m.81).
1.17. Her kuruluş / şirket ve yükleniciler , ortak işyerinde; İş Kanunu ve ilgili yönetmeliklere göre “ağır ve tehlikeli” sayılan işlerde çalışacak işçilerin işe girişinde veya işin devamı süresince en az yılda bir, bedence bu işlere elverişli ve dayanıklı oldukları işyeri hekimi vb. yasada belirtilen kuruluşlarda verilmiş muayene raporları olmadıkça, bu gibileri işe almayacaklar veya işte çalıştırmayacaklardır (İş K m.86, Ağır Teh.İş.Yön.).
1.18. Ortak işyerine sarhoş veya uyuşturucu madde almış olarak gelmek ve ortak işyerinde alkollü içki veya uyuşturucu madde kullanmak yasaktır (Bkz.İş K m.84).
2. İlkyardım, Yangınla Mücadele ve kişilerin Tahliyesi, Ciddi ve Yakın Tehlike:
2.1. Her kuruluş;
Kendi işyerinin büyüklüğünü, yapılan işin özelliğini ve işyerinde bulunan işçilerin ve diğer kişilerin sayısını dikkate alarak; ilk yardım, yangınla mücadele ve kişilerin tahliyesi için gerekli tedbirleri alacak , olanakları ölçüsünde diğer “ortak” kuruluşlarla yardım ve işbirliği içinde olacaklardır . Yüklenici personeli ve diğer kişiler şirketlerin bu konuda eğitim almış personelin talimatları doğrultusunda hareket edecektir.
3. Kaza ve Acil Durumlarla İlgili Düzenlemeler
3.1. Ortak işyerinde, kaza ve acil durumlarda uyulması gereken hususlar aşağıda belirtilmiştir (Bkz: Kim.Mad.Çal.SGÖH Yön. m.9) :
3.1.1. Kuruluşlar, ortak işyerindeki tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanacak kaza, olay ve acil durumlarda yapılacak işleri önceden belirleyen bir acil eylem planı hazırlamak ve planın gerektirdiği düzenlemeleri yapmakla yükümlüdür. İşyerinde belli aralıklarla acil eylem planı ile ilgili uygulamalı eğitim ve tatbikat yapılacak ve uygun ilkyardım imkanları sağlanacaktır.
3.1.2. Kuruluşlar kaza halinde ve acil durumlarda, olayın etkilerini azaltacak tüm önlemleri derhal alacak, kendi işçilerini ve ortak işyerini kullanan diğer kuruluşları durumdan haberdar edecektir.
Durumun en kısa zamanda normale dönmesi için gerekli çalışmalar yapılacak ve etkilenmiş alana zorunlu işlerin yapılması için görevli kişilerden başkasının girmesine izin verilmeyecektir.
3.1.3. Etkilenmiş alana girmesine izin verilen kişilere uygun koruyucu giyim eşyası, kişisel koruyucu donanım ve özel güvenlik ekipmanı verilecek ve bu durum devam ettiği sürece kullanmaları sağlanacak, ancak bu durum sürekli olmayacaktır. Gerektiğinde değişimli / münavebeli çalışma düzeni sağlanacaktır. Koruyucu araç ve gereci bulunmayan kişilerin etkilenmiş alana girmesine izin verilmeyecektir.
3.1.4. Kuruluşlar, kurtarma, tahliye ve yardım işlerinin en kısa zamanda yapılabilmesi için, sağlık, güvenlik ve çevre yönünden riskin arttığını bildiren gerekli uyarı ve haberleşme sistemlerini kuracaktır.
3.1.5. Kuruluşlar, tehlikeli kimyasallarla ilgili acil durum düzenlemeleri hakkındaki bilgileri kullanıma hazır bulunduracaktır. İşyerindeki ve ortak işyeri dışındaki ilgili kaza servisleri ve acil servisler bu bilgilere kolayca ulaşabileceklerdir. Bu bilgiler;
3.1.5.1. Acil servislerin önceden hazır olabilmeleri ve uygun müdahaleyi yapabilmeleri için, yapılan işteki tehlikeler, alınacak önlemler ve yapılacak işler ve
3.1.5.2. Kaza halinde veya acil durumda ortaya çıkması olası özel tehlike ve yapılacak işler hakkında bilgileri içerecektir.
3.2. Her kuruluş (3.1) bendinde belirtilen ilkyardım, yangınla mücadele ve tahliye işleri için, kendi işyerinin büyüklüğü ve taşıdığı özel tehlikeleri dikkate alarak, bu konuda eğitimli, uygun donanıma sahip yeterli sayıda kişiyi görevlendirecektir (Bkz:İş Sağ.Güv.Yön. m.8).
4. Her kuruluşun işçileri ve yüklenici personeli; risk değerlendirmesi sonucuna göre, çalışacakları sahalarda alınması gereken koruyucu önlemlere uymak ve kullanılması gereken koruyucu ekipmanı kullanmak zorundadır (Bkz:İş Sağ.Güv.Yön. m.9/a/2).
5. İşçilerin Diğer Yükümlülükleri
Her kuruluşun ve bunların taşeronlarının / yüklenicilerinin İşçileri işyerinde “bu yönergede belirtilen diğer hükümlerle birlikte”, sağlık, güvenlik ve çevre ile ilgili aşağıda belirtilen hususlara da uymakla yükümlüdür:
5.1. İşçiler, davranış ve kusurlarından dolayı, kendilerinin ve diğer kişilerin sağlık ve güvenliğinin olumsuz etkilenmemesi için azami dikkati göstermek ve görevlerini, işveren tarafından kendilerine verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda yapmak,
5.2. İşçiler, işveren tarafından kendilerine verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda, özellikle;
5.2.1. Makina, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını doğru şekilde kullanmak,
5.2.3. Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve kullanımdan sonra muhafaza edildiği yere geri koymak,
5.2.4. İşyerindeki makina, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalardaki güvenlik donanımlarını kurallara uygun olarak kullanmak ve bunları keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek,
5.2.5. Farklı işverenlerin ortak işyerinde sağlık ve güvenlik için ciddi ve ani bir tehlike olduğu kanaatine vardıkları herhangi bir durumla karşılaştıklarında veya koruma tedbirlerinde bir aksaklık ve eksiklik gördüklerinde, işverene veya sağlık ve güvenlikle görevli kişilere derhal haber vermek, ile yükümlüdürler (Bkz:İş Sağ.Güv.Yön. m.13).
5.3. Her kuruluşun işçileri, çalıştıkları sahalarla ilgili kuruluşların (varsa) ilan edilen ve görebilecekleri yerlere asılı olan iş sağlığı, iş güvenliği ve çevre politikaları, yönetim ilkeleri vb. okumak, öğrenmek ve belirtilen kurallara uymak zorundadır.
5.4. Ortak işyerinde iş sağlığı, güvenliği ve çevre açısından kendisinin sağlığını bozacak ve vücut bütünlüğünü tehlikeye sokacak yakın, acil ve hayati bir tehlike ile karşı karşıya kalan işçi, kuruluşlarına başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasını talep edecektir (Bkz:İş.Sağ.İş.Güv.Kur.H Yön. m.8/c).
6. Koordinasyon
6.1. Farklı işverenlerin ortak işyerinde, her kuruluş kendi kontrol alanına giren tüm hususlardan sorumlu olacaktır.
6.2. “Kuruluşların, İş Kanunu ve İş Sağlığı Güvenliği Yönetmeliklerinde belirtilen sorumlulukları saklı kalmak kaydı ile” yasal olarak işyerinin tümünden sorumlu olan kuruluş, çalışanların sağlık ve güvenlikleri ile ilgili önlemlerin belirlenmesi ve uygulanmasını koordine edecektir (Bkz: Yap.İş.İş.Sağ.Güv. Yön. m.5/a , Pat.Or.Teh.ÇKH Yön. ) .
6.3. Kuruluşların İş Sağlığı Güvenliği görevlileri (İş Güvenliği Uzmanları, İşyeri Hekimleri, İş Sağlığı Güvenliği İşçi Temsilcileri, Çevre Mühendisleri vb.) yılda en az iki defa bir araya gelerek Acil Durum, İş Sağlığı İşGüvenliği ve Çevre Değerlendirmesi ve işbirliği yapacak ve bu yönergeyi gözden geçirecektir.
7. Çalışan herkes iş güvenliğinden, sağlığından ve kendisi ile birlikte çalışan kişilerin iş güvenliğinden , sağlığından, çevresinden ve işyerinin güvenliğinden sorumludur.
8. Çalışma İzini formu kullanımı
Ortak işyerinin: Üretim, Depolama Sahası, Yollar, Proses ve Enerji Hatları vb. açık alanlarında yapılacak Ateşli Çalışmalar, Kazı İşleri, Tank ve Kapalı Alanlara Girişler ve “bütün yüklenici çalışmalarında” işe başlamadan önce yetkilendirilmiş ve / veya ilgili saha sorumlusundan “Çalışma İzni” alınır .
8.1. Çalışma izni, formda belirtilen çalışma süresince geçerlidir.
8.2. Çalışma izni formu maddeleri “sorumlu kişilerce” eksiksiz doldurulur. Çalışma izni formunu imzalayacak kişiler çalışma sahasında buluşarak, işin tüm potansiyel tehlikelerini göz önünde bulunduracak ve gereken tüm önlemlerin alınmasını sağladıktan sonra formu imzalayacaklardır.
8.3. Çalışma izni formunda yazılan işin bitiş saati sonunda çalışmaya devam edilecekse işi yapan kişi formda uzatma kısmı varsa bunu yeniden sorumlu kişilere onaylatacaktır. Uzatma kısmı yoksa yeni bir form hazırlayacaktır.
8.4. Her yüklenicinin en az bir “iş sağlığı ve güvenliği sorumlusu” ve kuruluşlarda da bu yüklenicilerin yaptığı işlerden sorumlu kişi veya kişiler bulunacaktır.
8.5. Yükleniciden sorumlu kişi gelen yüklenicinin çalışanlarının “Kişisel Koruyucu Donanımlarının” tam olmasını ve kullanacakları malzemelerin yönetmelik ve standartlara uygunluğunu sağlayacaktır (Bkz. (Kiş.Kor.Don.İKH Yön) .
8.7. Yükleniciden sorumlu – işi yaptıracak – kişi çalışma izninin alınması ile ilgili koordinasyonu sağlayacaktır.
9. Uyulacak diğer genel güvenlik kuralları:
9.1. Aşağıdaki davranışlar; yollar, araçlar ve park yerleri dahil, tüm ortak işyeri sınırları içinde , tüm çalışanlar için, yasaktır:
-Kavga etmek,
-El ve eşek şakası yapmak,
-Sarhoş edici, uyuşturucu veya kanun-dışı ilaç ya da maddeleri kullanmak veya etkisinde olmak.
-Üzerine binmek için özel yapılmış olanlar hariç, herhangi bir konveyör, taşıyıcı, el arabası, araba veya motorlu aracın üstünde durmak veya binmek,
-Koşmak (Yangın, acil tahliye veya spor amacıyla ayrılmış alanlarda spor nedeniyle koşma hariç)
-Patlayıcı bulundurmak (silah, havai fişek gibi),
9.2. Sigara içmeye yalnız belirli bölgelerde izin verilir.
9.3. Yolda yürüyenler, geçiş üstünlüğüne sahiptirler ve gelen trafiğe karşıdan bakarak yolun sol tarafından yürümelidirler.
9.4. Herhangi bir makinayı, taşıtı, vanayı, ekipmanı veya aleti çalıştırmak için uygun yetki gereklidir.
9.5. İple çevrili veya barikatlanmış alanlara girmek için izin gereklidir.
9.6. Tüm yeni veya değiştirilmiş aletler kullanılmadan önce kontrolden geçirilip kabul edilmelidir.
9.7. Çıkışlar, merdivenler, yangın kapıları ve geçitler işaretlenmelidir. Bu alanlar, enerji panelleri ve acil durum ekipmanlarının önü asla engellenmemelidir.
9.10. Ekipman üzerinde çalışırken “Etiketle, Kilitle, Emniyete al ve Dene” kurallarına uyulacaktır.,
9.11. Hareketli, döner ekipmanın çevresinde yüzük ve saat takmak yasaktır.
9.12. Hareket halindeki makinaların yakınında veya hareketli filamentlerin çevresinde sarkıntılı mücevher , küpeler, kol saati , bilezik, sallanan kravat ve bol kıyafet yasaktır (Aksi belirtilmedikçe “ofis makineleri” hareketli sayılmaz).
9.13. Elektrik güç hatlarıyla çalışırken, çalışma bölgesinde işi olmayan personel bulunmamalıdır.
9.14. Tüm iş güvenliği ve trafik ikaz işaretleri , barikatlar ve yer işaretlerine uyulacaktır.
9.15. Herhangi bir taşıtın sürücüsü veya çalıştırıcısı, çalıştırdığı ekipmanın durumundan, gerekli yerlerde egzoz tutucusu takmaktan, taşıdığı yükün dengesinden sorumludur. Aynı zamanda işyeri trafik kurallarına tamamen uymaktan, herhangi bir kişiye veya cisimse çarpmaktan kaçınmaktan tümüyle sürücü ve çalıştıran sorumludur.
9.16. Kamyon veya forkliftler malzeme yükleyip boşaltırken yayalar onlara en fazla 6 metre uzaklıkta olmalıdır.
9.17. Bütün sıkıştırılmış gaz tüpleri dik durumda ve zincirlere bağlı tutulmalıdır.
Sonuç
– Bir fabrikayı ortak işyeri olarak benimsemiş ve dolayısıyla aynı çatı altında ve / veya bir çitle çevrilmiş aynı saha içerisinde çalışmaya karar vermiş işverenler gittikçe artmaktadır. Ancak “ortak işyeri” kavramının İSİG mevzuatımızla uyumla hale getirilmesinin yolu, iş yasamız ve ona dayalı olarak çıkarılan yönetmeliklerde gösterilmemektedir.
Bu yazıda, bir yönerge biçiminde, “ortak” işyerlerindeki “ortak” yükümlülükleri toparlamaya çalıştık. Bu “ortak” yükümlülükleri yerine getirmenin yolu da “ortak” sağlık güvenlik örgütünden geçmektedir.
Ortak işyerinde iş yapan yüklenicilerin, bir işveren olarak, işçilerine dolayısıyla hukuka karşı sorumluluklarını tek başlarına yerine getirmeleri olanaklı değildir. Aynı olgu, organize sanayi siteleri, küçük işyerleri ve aynı işkolunda faaliyet gösteren işyerleri için değişik yakıcılık derecelerinde geçerlidir.
O zaman aynı işyerinde aynı anda faaliyette bulunan birden fazla işverenin, hızla “ortak” yaşama kültürü üzerine alıştırmalar yapmaları; iş hukuku mevzuatının denetiminden yükümlü makamların da bu konuda yönlendirici olması İVEDİ bir önem taşımaktadır.
Kaynak ve İlgili Doküman
– 4857 sayılı İş Kanunu (İş K)ve bu kanuna göre çıkartılan İş Sağlığı Güvenliği Tüzük ve Yönetmelikleri (Bkz: www.calisma@gov.tr)
– İş Sağlığı Güvenliği Yönetmeliği (İş.Sağ.Güv. ön.)
– Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği (Ağır Teh.İş.Yön.)
– Geçici veya Belirli Süreli İşlerde İş Sağlığı Güvenliği Hakkında Yönetmelik
– Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği (Yap.İş.İş.Sağ.Güv. Yön.).
– Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik (Kiş.Kor.Don.İKH Yön ).
– İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği- İşyeri
– İşyeri Sağlık Birimleri ve İşyeri Hekimlerinin Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (İş.Sag.Bir.İş.Hek.GÇUEH Yön. )
– İş Güvenliği ile Görevli Mühendis veya Teknik Elemanların Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
-İş Sağlığı Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetme (İş.Sağ.İş.Güv.Kur.H Yön. )
– Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği (Güv.Sağ. İşa.Yön)
– Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak Yedibuçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik
– Çalışanların İş Sağlığı Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (Çal.İş Sağ.Güv.Eg.UEH Yön.)
– Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği (El Taş.İ Yön.)
– İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik (İş.Bin.EASGÖİ Yön.)
– Kanserojen ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik (Kan.Mut.Mad.ÇSGÖH Yön.)
– Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik (Kim.Mad.Çal.SGÖH Yön.)
– Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği (Elek.TT Yön.)
– Makina Emniyeti Yönetmeliği (98/37/AT)
– Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik (Pat.Or.Teh.ÇKH Yön.)
– 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ve ilgili Tüzük ve Yönetmelikleri
– Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik (Bin.Yang.KH Yön.)
– Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği (Elek.Kv.Ak.T Yön.)
– Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun (Ö.Güv.Hiz.D Kan.)
– Sabotajlara Karşı Korunma Yönetmeliği (Sabo.K.K. Yön.)